Mucormycosis an ti a, black fungus infection tiin kan hre lar zawk mah awm e, hetiang case hi Maharastra leh Delhi-ah te a pung a, Union health ministry chuan COVID-19 atanga dam leh te zinga hetiang symptom neite tana tih tur leh tih loh tur te a tichhuak ta hial a ni. Union health ministry chuan he infection chungchanga zawhna tlanglawn deuh te channa tur te pawh a tichhuak nghal nghe nghe a ni.

Mucormycosis chu eng nge?
    Murcormycosis, black fungus an tih bawk hi fungal infection avanga awm a ni a, fungal/ fungus chu kan hriat awlsam dan turin ‘hmuar’ kan tih ang hi a ni deuh mai. Boruak-a fungal spores leng vel kan tawn fuh atangin murcomycosis hi kan nei thei a, fungus chu kan vuna pem/pilh atanga a luh hnuah rawn insiam a ni thei bawk. He natna hi COVID-19 damlo, dam leh tawh zingah hmuh tur a awm ta zeuh zeuh a, a bik takin zunthlum (diabetic), taksain natna a do theihna chak lo tan fimkhur lehzual a pawimawh.
    Indian Council of Medical Reserachin hriattur pawimawh a tihchhuahah chuan COVID-19 damlo zingah a hnuaia tarlan ang neite tan mucormycosis infection risk hi
a sang bik thei:
• Diabetes control that loh
• Steroid hman avanga taksain natna a
do theihna chak lo
• ICU/ damdawi in a rei tak awm te
• Natna behbawm dang nei/ taksa peng
(organ) thlak (transplant)/ cancer
• Voriconazole therapy (fungal infection
nasa zual enkawl nana hman)


Black Fungus infection leh COVID-19 inzawm dan
    He natna hi mita hmuh tham loh thil nung tê tak tê tê (micro-organism) mucormycetes an tihin a thlen a ni a, heng thil nung te hi kan chhehvelah an awm thei a, a bik takin lei (soil) leh thil tawih-ah te a awm duh tlangpui. Dan naranin kan taksain natna a do theihna ten heng fungal infection hi an lo hneh thin a, mahse, COVID-19 hian kan taksain natna a do theihna a nghawng thin a, chubakah COVID-19 damlo enkawl nana damdawi hman thin thenkhat dexamethasone ang chi te hian kan taksain natna a do theihna te a nghawng thin bawk. Heng avang te hian COVID-19 damlo te chuan mucormucetes hi an kai awlsam ta thin a ni. Hei bakah hian ICU-ah chuan boruak tihhnawnna (humidifier) hman thin a ni a, COVID damlo na deuh, ICU-a enkawl ngai ten he fungal kai theihna risk hi an nei leh bawk a ni. Chutihrualin hriat tur pawimawh chu COVID damlo zawng zawngin Mucormycosis hi an nei vek dawn e tihna a ni lo. Hetiang natna hi diabetes nei lo zingah hriat tur a tam lo a, enkawl that a nih loh chuan nuna atan pawha hlauhawm thei a ni. Hriatchhuah hma a, enkawl that chuan dam leh thei a ni.


Eng nge a symptom tlanglawn deuh?
    Mucormycosis hi chal, hnar, khabe leh mit leh mit inkar vun bakah ha kar te chu a awm tanna a ni duh hle a. Mit (eye)-ah bakah chuap-ah te darhin, thluak te pawh a thleng thei. Hnar (nose) a dum deuh emaw rawng danglam emaw a lo awm a, mit khawhmuh a phein a lo phir a, awmbawr a na a, thawk a harsa a, khuh zawngin thisen te pawh a chhuak thei Indian Council of Medical Research thurawn ang chuan COVID-19 damlo enkawl lai emaw dam tawh emaw tan chuan hnar ping (blocked nose) te chu bacterial sinusitis anga ngaih mai tur a ni lo a, fungal infection a nih leh nih loh chian turin doctor rawn tur a ni.


Engtin nge an enkawl?
    He infection hi vun-a infection awm ang lekin a intan pawh a ni thei a, mahse, taksa peng hrang hrangah a darh thei. A enkawl nan hian a timur (tissue) khawih chin tihfai (surgical removal) a ngai thin. A enkawl nan hian kar 4-6 chhung intravenous antifungal therapy te pawh a tul mai thei. Taksa bung hrang hrangah a darh theih avangin a enkawl turin microbiologist, medicine specialist, intensivist neurologist, ENT specialist, ophthalmologist, dentist, leh surgeon ten an enkawl te pawh a tul thei.
    ICMR chuan diabetes control chu a pawimawh hmasa niin an tarlang a, COVID-19 damlo, zunthlum nei bawk si te chu an inenkawl that lehzual a pawimawh. Mahni tawka damdawi lo inchawh ve ngawt leh steroid over-dose te hi nunna atan pawh a pawi theih avangin doctor chawh ni lo damdawi mahni thu a ei ve ngawt loh tur a ni.
    Steroids hman nasat a that loh thu sawiin Niti Ayog member Dr V K Paul chuan, “Steroids hi COVID-19 intan tirah chuan hman loh tur a ni. Infection neih atanga ni ruk hnuah chauh hman tur a ni. Damlo chuan a dose dik takin a la tur a ni a, doctor-in a chawh ang thlapin hman tur a ni,” a ti a, “Steroids bakah COVID- 19 damdawi Tocilizumob, Itolizumab te pawh hian taksain natna a do theihna a nghawng thei a, heng damdawi te hi dik taka hman a nih loh chuan kan taksain natna a do theihna ten fungal infection an do thei lo a, risk a tisang thei,” a ti bawk.
    Damlo oxygen pek ngai te chu an humidifier-a tui awm chu a thianghlimin, regular takin tui an dah thar tur a ni a, tui pût (leakage) a awm chuan hmun hnawng a siam a, chutah chuan fungus an inthlah pung thin. Damlo chuan a taksa fai takin a enkawl tur a ni a, an kut leh taksa dangte uluk takin an tifai thin tur a ni.


Post a Comment

Powered by Blogger.