'HMELMA' thumal awmzia hi ka hrefiah theuh awm e. Kan ram leh hnam, chhungkua, khawtlang leh mi tam tak min suat a, tih boral vek tum tu leh harsatna namen loh min thlensak tu chu kan ‘KAN RAM HMELMA” a ni, tiin kan sawi thei ang. 

Vawiin ni hian kan ram leh hnam min suat mek tu,boralna leh chhiatna lamtluang min zawh tir a,hmasawnna kawng zawh thei lo tura min phuar tu, society hrisel lo tak min siam sak mek tu leh natna leh tawrhna nasa tak thlen tu, kan ram hmelma chu 'RUIHHLO' ngei hi a lo ni.

Ruihhlo hian kan ram min run nasa hle a; chhim, hmar, chhak leh thlang atangin ruihhlo chi tinreng lo lut ruih ruih reng in, thlipui na tak ang mai hian kan ram min nuai mek chu a nih hi maw!. Kan thalai duhawm tak tak, ram leh hnam tana mi chhuanawm ni tur te leh kan innghana tur tam tak te hnuk chhah sakin, kan ramah tawrhna leh harsatna namen loh a thlen mek zel a, a zunzama uai a na em em mai bawk si. 

Ruihhlo hman sualna (Drugs abuse) avang hian ram leh hnam, chhungkaw tam tak kan rum tak zet zet a, dinhmun hlauhawm tak ah kan ram hi a ding mek a ni. Kan ram hmelma ruihhlo chu eng ang chiah nge a nih a, engtiang takin nge min tihchhiat? tih hi kan hriat a tul hle a, tawi te in I han zir ho ang u. 

Hringfa te hian keimahni chauh vin Leilung (Earth) hi kan luah lova, Macroorganism leh Micr-organism tam tak te nen kan khawsa ho zawk a ni.Heng kan chenpui organism thenkhat te hian natna leh tawrhna min thlen thin a, thihna hial an thlen thei bawk. Chung natna hrang hrang atanga kan in venhim nan leh kan dam khawchhuah theih nan mithiam te chuan damdawi chi hrang hrang an siam chhuak ta a, heng damdawi hrang hrang te hi an hlu in, kan hmang tangkai hle a nih hi. Mithiam te chuan kan tana tangkai em em damdawi hi chi hnih ah an then a, hetiang hian; 

1) MEDICINE : Damdawi tlanglawn tak tak, kan taksa natna chi hrang hrang atanga damna min pe thei tu leh kan taksa raldo khawl ti chak thei tu an ni a, an hluin, an tangkai hle a ni. 

2) DRUGS : Heng ho hi chu damdawi sang tak an ni a, ruih theih an ni. A nihna tur ang taka Doctor advice- anga hman a nih chuan natna hrang hrang atang min chhanchhuak tu leh damna min pe thei tu an ni a, chutirual erawh chuan a nihna tu nil lova hman sual (abuse) a nih chuan ruihtheih thil hlauhawm tak, chhiatna leh harsatna nasa tak thlen thei tu RUIHHLO kan tih hi a lo ni ta thin a ni. 

Drug (Damdawi sang) hi mamawhna sang tak kan neih tho si avangin Sawrkar chuan ngun taka ngaihtuahin drugs control- bik a nei a, mi nawlpui in damdawi atan a an lei theih tur a zawrh chhuah phal (legal drugs) a nei. Tin, Mi hring tana hlauhawm (ruihhlo hlauhawm) tak tak erawh mi nawlpui lei theih loh tura khuahkhirh(illegal drugs) a nei bawk a, entir nan; Cocain, Opium leh heroin(No-4) ,etc ang te hi. Heng legal drugs leh illegal drugs- hman sualna (drugs abuse) na hi a hluar ta hle a, a zun zamah uaiin, ruihhlo ngai an lo ni ta thin a, chuvang chuan kan ram hmelma ah a lo chang ta thin a ni. 

Zirmi te chuan ruihhlo vin mihring taksa ah hna a thawh dan a zirin chi li(4) ah an then a, chungte chu tawi te te in han tarlang leh lawk i la;

1. STIMULANTS: Taksa a ti zauthau va, zangkhai tak nihna pein , mutchhuak lovin mi a siam a, inrintawkna a pe bawk thin.An khawih tam tial tial a, nasa takin taksa a khawih chhia a, chhiatna min thlen sak thin a, mihring tan an hlauhawm em em a ni. Eg- Cocaine, Methamphetamine.

2. HALLUCINOGEN: Rilru lamah hna thawkin, an suangtuahna leh ngaihruatna te a tak ram ang mai in an chen thin a, a khawihtu ten nuam hle in an hria a, a ngawl an vei thin. Rilru lam a khawih avangin atna leh nghawng tha lo tam tak a nei thin. Eg- Diethulamine, Lyseric acid.

3. CANNABIS: Heng ruihhlo hi Marijuana hnah atang siam an ni a, thluak a khawih vat thin avangin zauthau tak leh hlim takin an awm a, an suangtuahna chu a tak emaw an ti thin. Hei pawh hian thluak a khawih avangin atna leh piansualna a thlen theih a ni. Eg- Ganja , Bhang.

4. DREPRESSANT: Heng ruihhlo te hi mihring tan an hlauhawm hle a, ngaihtuahna an ti chawmawlh a, hriatna ril ti bovin, ngaihtuahn fimlo tak a pe thin. A khawihtu te chuan rei lo te ah an addict- thin a, sim leh mai harsa tak a nih avangin natna leh tawrhna nasa tak a thlen ta thin a ni. Eg- Zu, opium, morphine, codeine,Heroin(No-4), methadone. 

Ruihhlo kan tih hian a huam zau hle a, mi pangngai lova min siam thei tu ruihtheih thil (drugs) eng chi pawh a in chi, zuk chi leh hmuam chi zawng zawng a huam tel vek a ni. Kan rama hluar em em ruihhlo kan hriat theih te chu Heroin (No-4), opium, ganja, cocain, zu, marijuana leh Substances abuses; khuh damdawi chi hrang hrang(Cough syrup), morphine,spasmo proxyvon, parvon spas, nitrozepum, denrite, leh alprozepum te hi an ni awm e.

Heng ruihhlo hmansualna hian kan ram ah chhiatna nasa tak a thlen mek a ni. Ministry of Social Justice and Empowerment – in magnitude of substances Abuses report February, 2019-a an tih chhuah han thlir hian kan ram dinhmun a tha lo hle tih chiang takin kan hre thei awm e. Report-a tarlan a nih dan chuan India ram pumpui ah hian Ganja khawih thin 1.2% an awm lain, rampum huap a ganja khawih thin khumin Mizoram ah hian 3.2% lai mai ganja khawih thin zu awm a!. Tin, India ram pum ah Heroin, opium, leh pharma opoid khawih thin 0.7% an awm a, mizoramin khum leh in 6.9% lai kan awm leh a ni. Zu in thin 27.3% India ram pum ah an awm laiin, kan ram ah 15.1% lai kan awm bawk.

Tun lai hian Mizoram hmun hrang hrang ah leh kan Lawngtlai khawpui chhungah hian heroine(No-4) a hluar hle a, kan thalai tam tak a zun ah an uai mek a nih ber hi maw!.Heroin hi a hlauhawm em em na chu mi in vawi khat a tih chin chuan a zun ah a uai nghal chawk ni in zirmi te chuan an sawi. No-4 khawihtu te hian an addict- nghal zel na chhan chu he ruihhlo hi injection/ zuk/ hnara hip luh a nih rual chiah hian directin thluak a khawih nghal thin vang a ni ber. Mihring thluak a receptor- pawimwh tak mai opioid receptor; Mureceptor a zuk khawih harh a, Mureceptor-in dopamine hormones pechhuak nghal in, nuam ti takin an awm ta thin a ni, Dopamine hormoneshnathawh avang hian heroin khawihtu te chuan thlah hleithei tawh lovin, a zun ah an uai ta thin a, heroine hi ruihhlo ngawlvei awmsam ber(The most addictive drugs) ti a sawi hial a lo ni thin.

Kan ram leh hnam min nuai tu ruihhlo hlauhawm tak heroine(No-4) hi kan hriat chian tul in ka hria a, a nihphung tawi te in han tarlang lawk i la. Heroin hi chi thum a awm a, chungte chu;

1.BROWN HEROIN: Brown rawng deuh a ni a, a khawihtu te hian meizial ang in an zu mai thin. 

2.BLACK TAR : Heroin fir vak lo a ni a, a khawihtu te hian meizial angina an zu thin a, an injection- thin bawk.

3. WHITE HEROIN : Heroin fir ber a ni a, a hlauhawm hle. A khawihtu te hian an hnar kua ah an hip lut thin a, an injection-thin bawk.

Ruihhlo hmansualna (Drugs Abuses) avanga kan ram thawrhna raptlak tak tak zinga then khat te han tarlang lawk i la;

1. HIV/AIDS : Ruihhlo ngai kan ram ah an pung zel a, chuvang chuan natna hlauhawm tak, tihdam theih tawh loh HIV/AIDS vei kan ram ah a kum telin an pung zel a ni. Ruihhlo khawih zinga 40-50% te hian HIV/AIDS an kai ngei ngei thin tih zirmi te chuan an sawi. Tun ah hian kan ram ah HIV/AIDS vei mi-25080 an awm tawh a, Mi-3294 in an thihpui tawh tawh bawk. Mizoram hi India rama HIV tamna ber State nihna kan hauh ta hial a, chung zinga 67.21% chu ruihhlo ti thin ten syrings thianghlimlo an in hman tawm atang kai an ni a, 28.12%  te chuan S*x hman khawlohna atanga kai an ni bawk a, a va rapthlak the lul e!.

Kan Lawngtlai khawpui ah ngei pawh hian HIV/AIDS vei hi an nasa tawh hle a ni tih hi i lo hre ve tawh em le?. DACO –in Lawngtlai khawpui chhunga HIV dinhmun Appril 2019 atanga march 2022 an tarlan dan chu hetiang hi a ni;

1. Appril 2019 atanga march 2020: Mi- 1266 thisen test- atangin mi-31 an positive a, nu naupai lai mi-1265 thisen endikna atangin mi-3 an positive bawk.

2. Appril 2020 atanga March 2021 : Mi-1864 thisen endikna atangin mi-51 an positive a, nu naupai 1376 thisen endikna atangin mi -6 an positive leh bawk a ni.

3. Appril 2021 atanga march 2022 : Mi-2175 thisen test-na atangin mi-58 an positive a, nu naupai-1535 thisen endikna atangin mi-9 an positive a ni.

A chunga DACO report atanga kan hmuh ang khian kan Lawngtlai khawpui ah pawh hian HIV kum tin kan pung zel zawng a ni hi. He tiang zeal kan pung a nih chuan kan ram hi HIV avang hian a la tluchhe lovang tih a sawi theih hauh lova, kan dinhmun a derthawng hle a ni. He ti taka HIV kan ram ah a punna chhan bulpui ber chu RUIHHLO a ni kan ti thei awm e. Kan ram a HIV pung zel tur veng tur chuan RUIHHLO hi kan do theuh a ngai a ni. 

2. RUKRUKNA A HLUAR : Ruihhlo ngai te hian an nitin ruihhlo tihna tur sum leh pai an mamawh a, an chhungte leh thenrual tha ten an pe reng seng bik lo. Zirmi te chhut dan chuan kan rama Heroin khawihtu te hian Bur khat(A chhunga chin sen burte paruk awm) chu Rs 2000 in an lei thin a, heroin tel lova khawsa thei tawh lo chuan thla khat ah No-4 lei nan hian cheng singruk(Rs 60000) zel mi pakhat in an mamawh ni in an sawi. Sum tam tak an mamawh avang hian ruihhlo an neih theihna tur a nih phawt chuan engpawh tih an hreh ta lova, rukrukna leh inrawkna te chu kan ram ah a lo hluar ta em em mai a ni. Rukrukna leh inrawkna thleng thin te chuan kan social life leh Society- ah nghawng a nei nasa hle a,nun a ti ralti a, mi tam tak tan harsatna a thlen a ni.January 1,2022 atanga March 31, 2022 chhung ringawt pawh khan kan Zawl khawpui chhunga Police Station pali(4) ah Case 572 register a ni a, chung zing ah chuan case 397(69.5%) chu rukru case a ni hial a ni.

3. KAN NIHNA(IDENTITY) MIN HLAUH TIR : Ruihhlo hian kan nunphung leh chetzia zawng zawng min hlauh tir a, kan nihna lo angin min lan tir thin.Chhungkua, khawtlang, ram leh hnam tana mi chhawrnaawm tak ni tur kha mi hnawksak , buaina leh harsatna thlentu mi laktlak loh tak ah min chhuah thin a ni.

Ruihhlo hian Midangte tan a harsatna siamsak tu mi huaikawmbawl ah min chhuahin, sual khur thuk tak ah min hnuk lut a, anchhedawng ah min siam thin. Mihringa thatna leh theihna awm zawng zawng te chu lak kian sakin chhungkua, khawtlang, ram leh hnam hmasawnna daltu, chhiatna thlentu mi hlauhawm tak ah min siam thin bawk a ni. 

4. CHHUNGKAW KEHCHHIA (BROKEN FAMILY) THLEN TU A NI : Chhungkaw hlim, lungrual leh duhawm tak ni thin kha ruihhlo avangin innghirnhona a lo awm a, chhungkaw tam tak ti chhiain, chhungkaw kehchhia (broken family) an tam phah hle a ni.

Chhungkaw nih phung aia sangin khawtlang, ram leh hnamin hma a sawn thei lo, chhungkua hi engkima hmasawna abulpui(foundation) ber a nih tlat avangin.Ruihhlo avang hian chhungkaw tam tak ral tawhin, lungngai leh mangang taka rum ngawih ngawi chhungkaw engmaw zat an awm mek bawk. World Statistic record atanga kan hmuh theih ah chuan khawvel pumpui ah hian kum tin chhungkaw kehchhia 9.73% an awm thin a, India ram pumpui ah hian Mizoram hi sang berin Meghalaya in min dawt a, 6.34% kan tling hial mai a, hei hi a chhan bulpui ber chu ruihhlo vang a ni. Chhungkaw kehchhia hian kan ramah nghawng tha lo tak nei chho zelin, sualna chi hrang hrangin kan ram a tuam mup mup zawng a nih hi maw!.

5.SOCIAL EVILS( PAWNGSUALNA LEH TUALTHAHNA) A PUNG: Ruihhlo avang hian kan ram ah sualna chi hrang hrang a pung nasa hle a, tualthahna, pawngsualna , mahni intihhlumna leh nawhchizawrhna (mipa leh hmeichhia) a hluar ta hle mai.

National Crime Bureau record-in a tarlan dan in, sualna chi hrang hrang (Crime) 30.7% chu Mizorama thleng a nih thu tarlan a ni. Kum 2004-2005 khan pawngsual case 64 Mizoram ah a awm a, kum 2005-2006 khan cases 69 a awm bawk. Kum 2019 khan pawngsual cases 74 registered a ni a, sexual molestation cases 80 , child abuse cases 250 leh kidnapping case 5 register a ni bawk.

Kum 2017-2018 chhung khan kan ramah murder record cases 1813 cases a awm a, 2019 khan attempt to murder case 16 a awm bawk. Kan tun dinhmun ah chuan kan ram ah tualthahna leh pawngsual a hluar ta hle a ni.

Kan ram ah hian nawhchizuar (Mipa+Hmeichhia) an tam hle a, zirchianna in a tarlan danin kan ram ah hian nawhchizuar 294 aia tam an awm a, heng ho hi pawmlai nei, nula leh nupui/pasal then tawh te an ni hlawm. Mahni inzuar thin te hi kum 10-40 inkar an ni a, a rapthlak hle mai. Kan ram hi sualna khurpui ah a pil mek a, heng zawng zawng hi ruihhlo vanga thleng a ni, kan ti thei ang.

6.THIHNA : Ruihhlo avang hian kan ram ah natna hlauhawm tak tak HIV, Hapititis, TB, Cancer te leh natna tihbai awm tak tak kan tuar mek zel a, heng natna avang te hian tihna a thleng mek zel zawng a nih hi maw!. Zir chianna a alan dan in Drugs – hmansualna avangin kum 1984 atanga 28.Appril.2021 chhung khan kan ram ah mi1697 an thi a, mipa-1495 thi in, hmeichhia -202 an thi bawk. Heng lo pawh hi Drugs hmansualna avang thi hi tam tak an awm ngei in a rinawm a, a va rapthlak the lul em!.Narcotic Control Beaureau –in a tarlan dan in Drugs hmansualna avangin kum 2019 khan mi 55 in nunna an chan a, kum 2022 khan mi -67 in nunna an chan leh bawk a ni.Excise and narcotic record in a tarlan danin Mizoram ah ruihhlo hman sualna avangin mi-1687 an boral tawh a, hmeichhia-197 leh mipa-1490 an boral a ni.

7. MAHNI INTIHHLUMNA : Kan ram ah hian thalai kum naupang tak tak nun beidawnna avanga mahni intihlum an tam hle a, hei hi a chhan bulpui ber chu ruihhlo hmansualna vanga thlen a ni deuh vek a ni. Zirchianna rintlak takin a tarlan dan chuan kum 1999 chhiarpui atanga a lan danin Mitthi 100,000 zela pathum chu mahni intihlum an ni. Mizoram police Record dan chuan kum 2010 atanga 2014 inkar khan kan ram ah mahni intihlum mi-352 an awm thu kan hmu thei. Mahni intihlum thin 45%-70% te hi rilru leh taksa lama harsatna tawk an ni chawk a, zu leh ruihhlo hman khawlohna in a nghawng rapthlak tak a ni thin bawk.Kum 2019. Appril atang September thla chhung khan Mizoram district hrang hrang mental Health OPD leh IPD treatment la zat chu 7939 an tling a, chung zinga 18% chu depression nei an ni. Depression nei zinga 50% te chuan suicide ideation-an nei a, mahni nunna lak tum zingah hian ruihhlo khawih an tam ber thu tarlan a ni. Tin, NELICS in kum 2005 atanga a chhinchhiah dan in kum 10 chhungin Mizoram ah mahni intihlum mi-663 an awm.

Heng ka han tarlan atang ringawt pawh hian ruihhlo vin kan ram min run dan leh min sawisak dan chu ka hre thei awm e. Ruihhlo ngaitute hian engvangin nge ruihhlo bawih ah tangin, a zun ah an uai mai thin tih hi tlem han tarlang lawk i la.

1. TIH VE CHHIN CHAKNA : Naupang lo thanglian chho mek te hian adolescence period( 9-19 yrs) an lo nih chhoh hian thil engkim tih ve chin chakna an nei thin a, ruihhlo pawh hi engtin chiah nge a awm ? ruih awmzia hi engnge ni? tih hriat ve duhna leh chakna chuan ruihhlo tih tir in, a ngawl an lo vei phah ta thin a ni. Ruihhlo ngaitu ngawlvei i nih ve loh nan a pawimawh em em chu, tih ve chin loh hi a ni tih lo hre tlat ang che.

2.RUAL PAWL VE DUHNA : Ruihhlo ngaitute hian a tirah chuan ruihhlo an ti bik hauh lo. Ruihhlo ngawlvei tam tak te hian rual pawl ve an duh luat vang te,thiante tih ang ti ve lo tu nih chu changkan lohna ah an ngaih vanga ruihhlo khawih ve ta mai an ni chawk. Rual pawl ve duh luat avang hian mi tam tak chu ruihhlo bawi ah tangin, an nun zawng zawng an ti chhe ta vek thin a ni.

3.CHHUNGKAW KEHCHHIA(BROKEN FAMILY): Chhungkaw in enkawlna tha lo,kalphung awmze nei lova kal , nu leh pa inthenna avanga chhungkaw kehchhia atanga lo chawrchhuak te hi ruihhlo bawi ah an tang duh hle.

Hetiang chhungkua atanga lo thanglian naupangte chuan chhungril ah natna , lungngaihna leh beidawnna nasa tak nei in chu chuan ruihhlo ah a hruai lut thin.Zirna school hmasa ber, kan nun dan tur leh awmdan mawi , nungchang tha nei tura zirna hmun chu chhungkua a nih tlat avangin, chhungkua atanga zirtirna dik leh tha dawng thei ve lo naupang chuan sual khawng zawhna chance-lian tak a nei a ni.Ruihhlo ngaitu te leh zuartu tam tak te hi chungkaw kehchhia(broken family) atanga lo chawrchhuak an ni deuh vek tih zirchianna rintlak tak chuan a tarlang.

4. MAHNI INHMUH HNIAMNA VANGIN : Midangte leh thiante awmdan, khawsak dan leh nunphung nena inkhai khinin, hniam bik riau ,hlawhchham leh hlu lo bik riau nih in hriatna hian ruihhlo ah a hruailut fo thin. Dinhmun chhe lutuk bika in ngaihna chuan mahni in dahhniama neih tirin ruihhlo ah nun hlimna an zawng a, reilo te ah ruihhlo ngawlvei an lo chawk thin.Ka thian, nangmah kha in dahhniam ngai suh ang che,I chak tawk leh I thilneih ah khan hlimna leh lungngawina zawng thin la, mi uniquetak in Pathianin a siam che a, midangte neih ve hauh loh talent- tha tak a pe bawk che tih hria fo thin ang che.

Kan ram leh hnam min suat mek tu RUIHHLO hmansualna do tur hian Pawl tam tak a lo paing tawh a, a lawmawm hle a ni. Ruihhlo do tu pawl tam tak zingah pathum han tarlan lawk ka duh a, an ni ho hian kan ram leh hnam tan theihtawp chhuahin hma an lo la a, a thim avar pawh thlu lovin an lo bei thin a ni. 

1. SAWRKAR : Sawrkar chuan ruihhlo hmansualna lak atanga kan ram a lo him theih nan nasa takin hma a la a ni. Kum 1930 khan drugs domestics Act a duang chhuak a, kum 1952 khan narcotic Drugs and Psychotrophic Substances Act a duang leh a, kum 1878 daih tawh khan India sawrkar chuan Opium Act a lo duang tawh bawk. Heng dan hmang hian, a bawhchhetu te chu kum 10 atanga kum 30 thleng lungin tan tir leh pawisa cheng nuai khat atanga nuai thum (Rs 100,000 –Rs 300,000) thleng chawi tir theih an ni.

Mizoram sawrkar chuan ruihhlo hlauhawm tak tak khuahkhirh leh do tur hian Nodal department chu kum 1992 khan a lo din tawh a, ni-16.10.2006 khan Excise and narcotic Department tiin a hming vuah a lo ni ta a ni. He department hian Narcotic Druds and Psychotropic Substances Act 1985 keng kawhin hruihhlo hmangsualtu te leh a zuartu te dapchuah beihpui chu chawl maih lovin vawiin ni thleng hian an kalpui a, kan ram tan an va hlu the lul em!.

2. CYMA : Central Young Mizo Association hnuaia branch hrang hrang te chuan mahni khua leh veng theuh ah ruihhlo do hna hi tha thlah miah lovin an kalpui mek bawk a, kan ram leh hnam tan chhun leh zan pawh sawi lovin an thawk a ni. Tin, CYMA chuan October.20.2004 khan central Anti Drugs Squard(CADS) a din a, an ni hian theihtawp chhuahin ram leh hnam tan ruihhlo do beihpui an thlak a, an thawhrimna avangin kan ram hi a la him hram hram a ni ka ti thei ang, kan ram leh hnam tan an hlu hle a ni.

3. CYLA : Central Young Lai Association hnuai a branch hrang hrang te chuan kan Lairam chhunga, mahni khua leh veng theuh ah chum lo chat lovin ruihhlo do hna hi an kalpui a, ruihhlo lakah kan ram a him theih nan theihtawp tak meuh an chhuah a ni.

Central Young Lai Association chuan Drugs Reduction Squard (DRS) a din bawk a, an ni hian kan ram leh hnam ruihhlo laka a lo him theih nan a thim leh var pawh thlu lo, chaw leh tui pawh in hman mang lovin kan ram tan an thawk a ni. DRS te hnathawh hi kan ram tan a hluin, a va chhuanawm take m!, vawiin ni thleng hian kan ram chhunga Ruihhlo hmangsualtu te dap chuah leh a zuartute manchhuah hna an tawk a ni tih hi Lairam mipui te hian kan hriat a tul tak meuh meuh a ni. Ruihhlo laka kan lo him theih nan a, kan hnam pasaltha te hnathawh hi a hlut zia hria in, kan theihna zawn theuh va kan lo puih a, support –kan lo pek hi kan tih ve tur leh mawhphurhna ni tih hi I hre thar theuh ang u.

Kan ram leh hnam min nuai mek tu RUIHHLO do tur hian mi tinte hi kan pawimawh vek a, heng a chunga ka rawn tarlan te kutah chauh kan nghat a nih chuan kan do hneh tak tak ngai lovang.Ruihhlo dotu Pawl tha ti chak tur hian Kohhran hrang hrang, chhungkaw tin leh mimal tin te hian mawhphurhna kan ram tan kan nei a ni tih hi i hre thar mawlh mawlh the ang u.Kan pi leh pute khan, ram leh hnam chhanhim turin an hmelma, mihrang, sahrang leh an leido te lakah laifei leh chenrang chawia famchan pawh an lo huam thin a nih kha. Kan khawtlang, chungkua, ram leh hnam ruihhlo vanga tluchhe mek chhanchhuak tur leh tungding leh tur hian lo penchhuak ve rawh le.

RUIHHLO hi do la, kan ram leh hnam hmelma lak atanga chhanchhuaktu pasaltha lo ni ang che.  

Post a Comment

Powered by Blogger.